Wrocław - Dawny zbiornik wody czystej w zespole wodociągów Na Grobli, obecnie Centrum Edukacji Ekologicznej „Hydropolis” we Wrocławiu
Wrocław, ul. Na Grobli 19-21, dolnośląskie
Wyróżnienie w kategorii: Rewaloryzacja przestrzeni kulturowej i krajobrazu
Właściciel: Miejskie Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji we Wrocławiu S. A.
Rys historyczny
Obiekt powstał w latach 1890-1892 jako część kompleksu wrocławskich wodociągów „Na Grobli”. Pierwotnie pełnił funkcję filtra powolnego, w 1905 roku został zaadaptowany na zbiornik wody pitnej. Zbiornik jest konstrukcją złożoną z czterech komór, zagłębioną częściowo w ziemi. Zewnętrzna szata architektoniczna części naziemnej została zaprojektowana w stylu neogotyckim. Do czasu wyłączenia w 2011 roku z użytkowania zbiornik funkcjonował niemal bez przerw (i bez remontów).
Zakres wykonanych prac
Przeprowadzone w latach 2012-2015 prace miały dwojaki charakter: remontu konserwatorskiego budynku zbiornika wody czystej oraz adaptacji wnętrza do nowoczesnych funkcji wystawienniczych. Pracę objęły dawny zbiornik, przylegającą do niego przepompownię wody oraz ogrodzenie. Zagospodarowano otaczający teren, starannie komponując zieleń i nawierzchnie, dbając o wyraz estetyczny nowych elementów – przede wszystkim powstałej na miejscu dawnej skarpy strefy wejściowej, która w dialogu z zabytkową formą zachowuje odrębny wyraz nowoczesnej architektury.
Opis podjętych działań
Zabytkowe elewacje neogotyckie zostały oczyszczone, przemurowano uszkodzone fragmenty, uzupełniono ubytki w cegłach i spoinowaniu, lica ścian scalono kolorystycznie i poddano hydrofobizacji. Prace prowadzono z wielką dbałością o detal architektoniczny. Dachy wież przykryto starą dachówką, o spatynowanej kolorystyce. Okna skrzynkowe odrestaurowano lub zastąpiono nową stolarką drewnianą o profilach analogicznych do historycznych. Wewnątrz zbiornika wykonano prace osuszające, uszczelniono płytę denną, wymieniono tynki, renowacji poddano powierzchnie ceglane i granitowe. Dach zbiornika został przygotowany pod dach zielony, na którym ma rosnąć trawa.
Ogrodzenie stalowe na betonowym cokole zostało poddane pracom remontowym i renowacyjnym, wobec konieczności poszerzenia wjazdu jeden ze słupów ceglanych bramy rozebrano i odtworzono na nowym miejscu.
Wnętrze zbiornika otrzymało nową funkcję ekspozycyjno-edukacyjną związanego z wodą – „Hydropolis” – i zostało udostępnione publiczności. Elewacje prostej bryły pawilonu strefy wejściowej, skomunikowanego z dachem zbiornika, wykonano z miedzi, której ciemniejący ton współgra z ceglanymi elewacjami historycznymi. W otoczeniu wprowadzono nowe nawierzchnie kostki brukowej i płyt granitowych, uzupełnione zieleńcami, integrującymi zachowane drzewa.
Obszar, niegdyś niedostępny, stał się otwartą przestrzenia publiczną, poporządkowaną wartościom zabytkowym obiektu ważnego w przestrzeni i tradycji miejskiej.
Ogrodzenie stalowe na betonowym cokole zostało poddane pracom remontowym i renowacyjnym, wobec konieczności poszerzenia wjazdu jeden ze słupów ceglanych bramy rozebrano i odtworzono na nowym miejscu.
Wnętrze zbiornika otrzymało nową funkcję ekspozycyjno-edukacyjną związanego z wodą – „Hydropolis” – i zostało udostępnione publiczności. Elewacje prostej bryły pawilonu strefy wejściowej, skomunikowanego z dachem zbiornika, wykonano z miedzi, której ciemniejący ton współgra z ceglanymi elewacjami historycznymi. W otoczeniu wprowadzono nowe nawierzchnie kostki brukowej i płyt granitowych, uzupełnione zieleńcami, integrującymi zachowane drzewa.
Obszar, niegdyś niedostępny, stał się otwartą przestrzenia publiczną, poporządkowaną wartościom zabytkowym obiektu ważnego w przestrzeni i tradycji miejskiej.
Uzasadnienie
Wyróżnienie przyznano za działania ratujące od zniszczenia wartościowy zabytek hydrotechniki, któremu przywrócono funkcje przestrzenne przy zachowaniu autentyzmu i integralności substancji zabytkowej. Przeprowadzone prace pozwoliły na właściwą rewaloryzację ważnego obiektu zabytkowego i nadały mu nową, istotną społecznie funkcję edukacyjną.
Opracowano na podstawie: Zabytek Zadbany AD 2016 (tekst: J. Piotrowska), Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016.
Opracowano na podstawie: Zabytek Zadbany AD 2016 (tekst: J. Piotrowska), Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016.
