Poznań - Kamienica, obecnie budynek naukowo-dydaktyczny Instytutu Chemii Bioorganicznej PAN – Poznańskiego Centrum Superkomputerowo-Sieciowego
Poznań, ul. Zwierzyniecka 20, wielkopolskie
Wyróżnienie w kategorii - Adaptacja obiektów zabytkowych (2016)
Właściciel: Instytut Chemii Bioorganicznej PAN – Poznańskie Centrum Superkomputerowo-Sieciowe
Rys historyczny
Okazała kamienica została wzniesiona w latach 1903-1904 dla kupca Oskara Bahlana, według projektu berlińskiego architekta Oskara Hoffmana. W latach międzywojennych siedzibę miał tutaj konsulat niemiecki. Od 1972 roku budynek pozostaje własnością PAN. Kamienica jest jednym z najbardziej znanych zabytków secesji w Poznaniu.
Zakres wykonanych prac
W latach 2009-2015 podjęto zadanie adaptacji kamienicy do współczesnej funkcji użytkującej nowoczesne technologie. Przebudowano poddasze przy zachowaniu historycznego kształtu dachu. Pieczołowicie przeprowadzono prace konserwatorskie elewacji i wnętrz, przywracając im pierwotny charakter.
Pierwszym etapem prac było podwyższenie poddasza, do celów użytkowych, w obrębie oryginalnej bryły dachu kamienicy. Kolejne prace budowlane objęły przebudowę pomocniczej klatki schodowej od strony podwórza, którą przekształcono w szyb windy, oraz przebudowę piwnic. Instalacje technologiczne wprowadzono bez lub z jak najmniejszą ingerencją w substancję zabytkową.
Pierwszym etapem prac było podwyższenie poddasza, do celów użytkowych, w obrębie oryginalnej bryły dachu kamienicy. Kolejne prace budowlane objęły przebudowę pomocniczej klatki schodowej od strony podwórza, którą przekształcono w szyb windy, oraz przebudowę piwnic. Instalacje technologiczne wprowadzono bez lub z jak najmniejszą ingerencją w substancję zabytkową.
Opis podjętych działań
Kompleksowe prace konserwatorskie i restauratorskie objęły wszystkie elewacje kamienicy i wnętrza wraz z wystrojem. Oczyszczono, uzupełniono ubytki, zabezpieczono i scalono kolorystycznie materiał elewacyjny – kamień, tynki i lico ceglane oraz dekoracje sztukatorskie. Odtworzenie fakturowych tynków w miejscach ubytków przeprowadzono z użyciem narzędzi specjalnie sporządzonych na tę potrzebę. Stolarka okienna została odtworzona na podstawie form historycznych, w pierwotnej kolorystyce. We wnętrzach kondygnacji mieszkalnych pracom konserwatorskim i rewaloryzacyjnym poddano ornamentalne dekoracje sztukatorskie na sufitach, historyzujące portale w amfiladowych przejściach traktu frontowego, również z dekoracją stiukową, wewnętrzną, drewnianą stolarkę drzwiową i parkiety taflowe, kamienne okładziny (z wapienia) ścian i schodów w sieni, posadzkę ceramiczną, imitującą mozaiki ornamentalne, i dębowe schody w holu.
W rekonstrukcjach wykorzystano odpowiednie, naturalne materiały – wykonano dwie ścianki działowe z drewna z przeszkleniami, w holu położono parkiet, w amfiladach wykonano kasetony, w obu przypadkach z drewna dębowego.
Prace konserwatorskie przywróciły integralność estetyczną obiektu bez kolizji z nowymi wartościami użytkowymi. Przy adaptacji do funkcji dydaktyczno-biurowej zmiany i nowe elementy wprowadzono ostrożnie, z poszanowaniem substancji zabytku. Kamienica zachowała historyczny układ przestrzenny i odzyskała dekoracyjny wystrój.
W rekonstrukcjach wykorzystano odpowiednie, naturalne materiały – wykonano dwie ścianki działowe z drewna z przeszkleniami, w holu położono parkiet, w amfiladach wykonano kasetony, w obu przypadkach z drewna dębowego.
Prace konserwatorskie przywróciły integralność estetyczną obiektu bez kolizji z nowymi wartościami użytkowymi. Przy adaptacji do funkcji dydaktyczno-biurowej zmiany i nowe elementy wprowadzono ostrożnie, z poszanowaniem substancji zabytku. Kamienica zachowała historyczny układ przestrzenny i odzyskała dekoracyjny wystrój.
Uzasadnienie
Wyróżnienie przyznano za znakomitą adaptację budynku o dużych walorach estetycznych do wymagającej funkcji. Kompleksowe i różnorodne działania konserwatorskie realizowane na potrzeby współczesnego programu użytkowego przyczyniły się do utrwalenia wartości zabytkowej obiektu.
Opracowano na podstawie: Zabytek Zadbany AD 2016 (tekst: J. Piotrowska), Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016.
Opracowano na podstawie: Zabytek Zadbany AD 2016 (tekst: J. Piotrowska), Warszawa: Narodowy Instytut Dziedzictwa, 2016.